ประวัติการสวดมนต์

           บทสวดมนต์    ในศาสนาพุทธนิกายเถรวาทนิยมใช้ภาษาบาลี ซึ่งหากแปลความหมายออกมาก็จะพบว่าส่วนใหญ่แล้วเป็นคำสวดบูชาเพื่อรำลึกถึงพระคุณของพระรัตนตรัย อันได้แก่พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ แทบทั้งสิ้น จึงเป็นอุบายในการเจริญสติอย่างหนึ่ง ที่เรียก พุทธานุสติ ธรรมานุสติ และสังฆานุสติ นั่นเอง การสวดมนต์ทุกครั้ง จึงเริ่มด้วยคำบูชาพระบรมศาสดาว่า "นโม ตสฺสะ ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส" แปลโดยรวมว่า "ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น"

            การสวดมนต์   เป็นภาระกิจประประจำของพระ (วัตร แปลว่า ข้อปฏิบัติประจำ, ข้อปฏิบัติประจำวัน)  เป็นวิธีการรักษาคำสอนของพระพุทธเจ้าที่แม่นยำมาก แม่นยำกว่าการคัดลอกด้วยตัวอักษร  พระพุทธเจ้าทรงตรัสกับพระสาวกของพระองค์ ก่อนเสด็จปรินิพพาน " เมื่อเราล่วงลับไปแล้ว พระธรรมวินัยที่เราแสดงไว้ บัญญัติใว้แล้ว จะเป็นศาสดาของเธอทั้งหลาย " ในสมัยก่อนการบันทึกพระธรรคำสอนให้แม่นยำถูกต้องเหมือนต้นฉบับเดิมทุกประการมีความยากลำบาก และไม่เป็นที่วางใจว่าสิ่งที่บันทึกจะเหมือนกับต้นฉบับเดิม พระในยุคสมัยพระพุทธเจ้า จะทำสังคีติหรือสังคยาณาแปลว่า สวดพร้อมๆ กัน ซึ่งเป็นการรักษาพระธรรมคำสอนได้อย่างถูกต้องแม่นยำที่สุด  ในสมัยก่อนการทำที่ทำให้ คำสอนของพระพุทธเจ้าคลาดเคลื่อน ถือเป็นเรื่องร้ายแรงมาก  พระเถระที่มีลูกศิษย์มากๆ ก็จะแบ่งพระธรรมคำสอนไปท่องแล้วมาสวดสาธยายกัน การรักษาคำสอนพระเถระจะแบ่งหน้าที่กันจำไปสวดกันเพื่อรักษาคำสอน  เป็นการรักษาพระธรรมคำสอนให้คงอยู่อย่างถูกต้องที่สุด เพราะการสวดพร้อมกันๆ หลายๆคนจะผิดไม่ได้ ตกหล่นไม่ได้ ถือว่าดีที่สุดในยุคนั้นเป็นวิธีรักษาคำสอนที่แม่นยำมากดียิ่งกว่าตัวหนังสือ  พอถึง พ.ศ. 400  ตอนปลายถึง พ.ศ 500 ที่ประเทศลังกา มีการบันทึกพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นตัวอักษร การบันทึกในครั้งนี้ มีการป้องกันการผิดพลาดอย่างรอบคอบมาก  การสร้างการเผยแพร่พระธรรมคำสอน ในสมัยโบราณให้ความสำคัญมาก  ถือว่าการสร้างพระธรรม ๑ตัวอักษร เทียบเท่ากับการสร้างพระพุทธรูป ๑ องค์เขาความสำคัญกันมากจริงๆ

รูปที่  1.1  สวดมนต์

บทสวดมนต์ของพุทธศาสนาที่ใช้สวดอยู่ในปัจจุบัน มีด้วยกัน ๓ประเภท

 ๑.เป็นคำสอนพระพุทธเจ้า พุทพจน์ต่าง คัดมาจากพระไตรปิฎก

 ๒.บทสัญเสริญคุณของพระรัตนไตร พระพุทธคุณ, พระธรรมคุณ, พระสงฆ์คุณ  

๓.บทสวดอวยชัยให้พร เป็นบทสวดมนต์ที่เรียบเรียงขึ้นภายหลัง พระอาจารย์ต่างๆภายหลังเรียบเรียงขึ้น บทสวดมนต์ประเภทนี้ต้องระมัดระวังในการสวด เพราะอาจนำไปสู่ความเพี้ยน ออกนอกพุทธศาสนาได้